Ο Ναός του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου βρίσκεται στην Περιστερά Θεσσαλονίκης είναι ένας από τους παλαιότερους και σπουδαιότερους βυζαντινούς ναούς της Μακεδονίας και είναι αφιερωμένος στον Άγιο Ανδρέα. Είναι το καθολικό της μονής και το μόνο που κατάφερε να σωθεί μέχρι και σήμερα. Ο ναός βρίσκεται στο χωριό Περιστερά, στις νότιες παρυφές του Χορτιάτη.

Ο ναός ανεγέρθηκε το 870-871 μ. Χ. από τον Όσιο Ευθύμιο τον Νέο, ο οποίος συνδέεται με τη μοναστική ζωή στον Άθω και παρουσιάζεται σε έγγραφα ως βασιλική, ενώ το 964 μ. Χ. ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς την παραχώρησε στην Μονή της Μεγίστης Λαύρας, όπου ήταν μετόχι της μέχρι και τον 15ο αιώνα.

Από αρχιτεκτονικής άποψης πρόκειται για έναν μοναδικό ναό, που είναι σταυροειδής τετράκογχος[1] με 5 τρούλους, έναν επάνω από κάθε κόγχη και τον κεντρικό, εξάπλευρο, που στηρίζεται εσωτερικά σε τέσσερις κίονες. Σχετικά με την τοιχοποιία του είναι απλή, χωρίς διάκοσμο, ενώ στο εσωτερικό του σώζονται τμήματα από την αγιογράφηση των τρούλων, που έγινε το 871, παρουσιάζοντας έντονη επίδραση από την παλαιοχριστιανική παράδοση.